Czym jest wykończenie powierzchni w formowaniu wtryskowym?
W procesie formowania wtryskowego wybrany rodzaj wykończenia powierzchni może mieć znaczący wpływ zarówno na wygląd, jak i funkcjonalność produktu końcowego.
Definicja wykończenia powierzchni
A wykończenie powierzchni odnosi się do tekstury powierzchni części, która została wytworzona przez formowanie wtryskowe. Obejmuje poziom połysku, szorstkości i wzoru nadawanego powierzchni formowanej części. Wykończenie to jest określane przez jakość samej formy, jak również przez materiały użyte w procesie formowania wtryskowego. Można uzyskać różne wykończenia powierzchni, w tym matowe, teksturowane lub wysoce błyszczące, które uzyskuje się poprzez różne procesy po formowaniu, takie jak polerowanie lub nakładanie tekstur na formę przed produkcją.
Znaczenie wykończenia powierzchni w formowaniu wtryskowym
Wykończenie powierzchni w procesie formowania wtryskowego ma pierwszorzędne znaczenie, ponieważ ma bezpośredni wpływ na wygląd I funkcjonalność części.
Znaczenie dla atrakcyjności wizualnej
- Gładkie, błyszczące wykończenie (klasa SPI A) zapewnia wysokiej jakości, wypolerowany wygląd odpowiedni do elementów kosmetycznych, soczewek itp.
- Wykończenia półpołyskowe (klasy SPI B) i matowe (klasy SPI C) pozwalają ukryć niedoskonałości takie jak linie płynięcia, linie spawania i ślady po obróbce, poprawiając w ten sposób wygląd.
- Wykończenia teksturowane (klasy SPI D) oferują wyjątkowe możliwości estetyczne, takie jak imitacja skóry, słojów drewna, wzory geometryczne itp.
Znaczenie dla funkcjonalności
- Teksturowane wykończenia mogą zapewnić lepszą przyczepność i odporność na poślizg produktów takich jak urządzenia przenośne, kierownice itp.
- Specjalne wykończenia mogą poprawić przyczepność farby i etykiet do powierzchni formowanego elementu.
- Teksturowanie pozwala na ucieczkę gazów z formy i może być stosowane do tworzenia podcięć.
- Chropowatość powierzchni ma wpływ na tarcie i odporność na zużycie, co może mieć istotne znaczenie w przypadku części mechanicznych.
W jaki sposób stosowane są normy wykończenia powierzchni SPI, VDI i Mold-tech?
Normy wykończenia powierzchni, takie jak SPI i VDI, definiują jakość kosmetyczną i funkcjonalność formowanych części poprzez określenie parametrów połysku, tekstury i chropowatości. Normy te zapewniają, że powierzchnie spełniają ustalone kryteria kluczowe dla wydajności produktu i jego walorów estetycznych.
Przegląd norm wykończenia form SPI
The Towarzystwo Przemysłu Tworzyw Sztucznych (SPI) ustanowił system klasyfikacji wykończeń powierzchni form wtryskowych. System ten kategoryzuje wykończenia na błyszczący (A), półmatowy (B), matowy (C), I gatunki teksturowane (D), każdy z określonym poziomem połysku i chropowatości:
- SPI-A jest szczytem, zapewniając wysoce wypolerowane, błyszczące wykończenia. Często wiąże się z pracochłonnym użyciem polerowania diamentowego, odpowiedniego dla części, w których najważniejszy jest wygląd premium.
- SPI B oferuje półpołyskowe wykończenia, uzyskane poprzez drobniejsze szlifowanie i mniej intensywne polerowanie. Te wykończenia są równowagą między estetyką a opłacalnością.
- SPI C odzwierciedla standardowe matowe wykończenie, zwykle uzyskiwane przy użyciu kamiennych materiałów ściernych.
- SPI D tworzy najbardziej teksturowane, matowe powierzchnie, odpowiednie do części, w których wymagane są właściwości antypoślizgowe lub antyodblaskowe.
W całym tym spektrum na powierzchni formy nadawane są dokładne wartości chropowatości, co gwarantuje zachowanie zamierzonego wyglądu części.
Standardowy SPI | Wykończenie (klasa) | Wykończenie (typ) | Metoda wykańczania | Typowa chropowatość powierzchni (Ra µm) |
A-1 | Lśniący | Super wysoki połysk | Klasa #3, ściernica diamentowa 6000 | 0,012 do 0,025 |
A-2 | Lśniący | Wysoki połysk | Klasa #6, 3000 Grit Diamond Buff | 0,025 do 0,05 |
A-3 | Lśniący | Normalny Błyszczący | Klasa #15, 1200 Grit Diamond Buff | 0,05 do 0,10 |
B-1 | Półmatowy | Drobny półbłyszczący | Papier ścierny o gradacji 600 | 0,05 do 0,10 |
B-2 | Półmatowy | Średni półpołysk | Papier ścierny o gradacji 400 | 0,10 do 0,15 |
B-3 | Półmatowy | Normalny Półmatowy | Papier ścierny o gradacji 320 | 0,28 do 0,32 |
C-1 | Matowy | Drobny mat | Kamień o gradacji 600 | 0,35 do 0,40 |
C-2 | Matowy | Średni matowy | Kamień o gradacji 400 | 0,45 do 0,55 |
C-3 | Matowy | Normalny matowy | Kamień ścierny 320 | 0,63 do 0,70 |
D-1 | Teksturowany | Satynowa faktura | Szklane kulki do piaskowania na sucho | 0,80 do 1,00 |
D-2 | Teksturowany | Matowa tekstura | Czyszczenie na sucho tlenkiem #240 | 1,00 do 2,80 |
D-3 | Teksturowany | Szorstka faktura | Suche czyszczenie tlenkiem #24 | 3,20 do 18,0 |
Zrozumienie standardów VDI 3400
VDI 3400 normy pochodzą z Niemieckie Stowarzyszenie Inżynieryjne, Stowarzyszenie Niemieckich Inżynierów. Normy te obejmują szereg tekstur od bardzo gładkich do wysoce teksturowanych, umożliwiając precyzyjną kontrolę nad dotykowymi i wizualnymi właściwościami formowanej wtryskowo części. W przeciwieństwie do SPI, VDI 3400 wykorzystuje zestaw form 3D, które wykazują różne poziomy chropowatości odpowiadające określonym klasom, takim jak VDI 12 do VDI 45. Te fizyczne próbki umożliwiają proste porównanie i wybór. Normy VDI 3400 dotyczą różnych materiałów i technik przetwarzania i są szczególnie odpowiednie do uzyskiwania złożonych i szczegółowych tekstur.
Wartość VDI | Opis | Aplikacje | Chropowatość powierzchni (Ra µm) |
WDI 12 | 600 Kamieni | Części o niskim połysku | 0.40 |
WDI 15 | 400 Kamieni | Części o niskim połysku | 0.56 |
WDI 18 | Szklane kulki do piaskowania na sucho | Wykończenie satynowe | 0.80 |
WDI 21 | Czyszczenie na sucho # 240 Tlenek | Matowe wykończenie | 1.12 |
WDI 24 | Czyszczenie na sucho # 240 Tlenek | Matowe wykończenie | 1.60 |
WDI 27 | Czyszczenie na sucho # 240 Tlenek | Matowe wykończenie | 2.24 |
WDI 30 | Czyszczenie na sucho # 24 Tlenek | Matowe wykończenie | 3.15 |
WDI 33 | Czyszczenie na sucho # 24 Tlenek | Matowe wykończenie | 4.50 |
WDI 36 | Czyszczenie na sucho # 24 Tlenek | Matowe wykończenie | 6.30 |
WDI 39 | Czyszczenie na sucho # 24 Tlenek | Matowe wykończenie | 9.00 |
WDI 42 | Czyszczenie na sucho # 24 Tlenek | Matowe wykończenie | 12.50 |
WDI 45 | Czyszczenie na sucho # 24 Tlenek | Matowe wykończenie | 18.00 |
Normy wykończenia powierzchni Mold-tech
Szereg | Numer tekstury | Głębokość tekstury (cale) | Głębokość tekstury (mm) | Minimalny kąt zanurzenia | Opis |
MT-A | MT-11010 | 0.001″ | 0,0254 mm | 1,5° | Drobne, matowe wykończenie przypominające piasek |
MT-A | MT-11020 | 0.0015″ | 0,0381 mm | 2,5° | Średnio matowe wykończenie |
MT-A | MT-11030 | 0.002″ | 0,0508 mm | 3° | Grubo-matowe wykończenie |
MT-A | MT-11040 | 0.003″ | 0,0762 mm | 4,5° | Bardzo grube, matowe wykończenie |
MT-A | MT-11050 | 0.0045″ | 0,1143 mm | 6,5° | Agresywne matowe wykończenie |
MT-B | MT-11200 | 0.003″ | 0,0762 mm | 4,5° | Wzór geometryczny |
MT-B | MT-11210 | 0.0035″ | 0,0889 mm | 5,5° | Wzór geometryczny |
MT-B | MT-11220 | 0.004″ | 0,1016 mm | 6° | Wzór geometryczny |
MT-D | MT-11550 | 0.0045″ | 0,1143 mm | 6,5° | Wzór słojów drewna |
MT-D | MT-11555 | 0.006″ | 0,1524 mm | 9° | Gruby wzór słojów drewna |
Jak tekstura formy wpływa na część formowaną wtryskowo?
Tekstura formy odgrywa kluczową rolę w definiowaniu estetyki i funkcjonalności części formowanych wtryskowo. Bezpośrednio wpływa na chropowatość powierzchni i może prowadzić do różnych wyzwań produkcyjnych, jeśli nie jest odpowiednio zarządzana.
Rola powierzchni formy w procesach wtrysku
The powierzchnia formy jest najważniejszy w określaniu jakości części formowanej wtryskowo. Podczas procesu formowania, stopiony materiał z tworzywa sztucznego przekazuje teksturę powierzchni formy do produktu końcowego. Stopień polerowania na powierzchni formy może mieć wpływ na przyczepność farby; mocno wypolerowana powierzchnia daje błyszczące wykończenie, do którego farba może mieć większe trudności, podczas gdy powierzchnia teksturowana zapewnia lepsze wiązanie farby. Podobnie, niektóre tekstury mogą minimalizować pojawianie się niedoskonałości, takich jak linie przepływu, które są widocznymi liniami na powierzchni formowanej części, spowodowanymi przez zmienne prędkości, z jakimi płynie stopiony plastik.
Osiągnięcie pożądanej chropowatości powierzchni
Procesy teksturowania tworzą określone wzory na formie, które są przenoszone na powierzchnię części. Wzory te mogą się wahać od bardzo drobnych tekstur, które nieznacznie zmieniają połysk części, do ciężkich tekstur, które tworzą zauważalną szorstkość. Wybór tekstury powinien być zgodny z zamierzonym zastosowaniem części i oczekiwaniami jakościowymi produktu końcowego. Na przykład, tekstura przypominająca skórę może być stosowana we wnętrzach samochodów w celu zwiększenia przyczepności i luksusowego odczucia.
Typowe problemy z wykończeniami form i ich rozwiązania
Linie przepływu
Linie przepływu pojawiają się jako faliste wzory lub smugi o innym kolorze na powierzchni formowanej części. Są one spowodowane zmianami prędkości chłodzenia materiału, gdy przepływa on przez formę z różną szybkością.
Rozwiązania:
- Zwiększ prędkość wtrysku, ciśnienie i temperaturę materiału, aby mieć pewność, że forma zostanie wypełniona przed schłodzeniem
- Zaokrąglić narożniki formy, w których grubość ścianek wzrasta, aby utrzymać stałą szybkość przepływu
- Przenieś wlewy formy, aby uzyskać większą odległość od chłodziwa formy i zapobiec przedwczesnemu schłodzeniu podczas przepływu
Odrzut
Jetting objawia się jako wirowe zawirowania w pobliżu grubych obszarów wlewowych. Jest to spowodowane zmianami temperatury w przepływie materiału, często z powodu zbyt małych wlewowych lub zbyt dużych prędkości wtrysku.
Rozwiązania:
- Zwiększ rozmiar bramki i zmień bramki boczne na bramki okrążeniowe
- Zmniejsz prędkość wtrysku, aby zapobiec nadmiernemu nagrzewaniu materiału przez ścinanie
Ślady zatonięcia
Ślady zapadnięcia to małe zagłębienia lub wgłębienia, które pojawiają się w grubszych przekrojach części. Występują, gdy wewnętrzna część stygnie i kurczy się szybciej niż zewnętrzna.
Rozwiązania:
- Zwiększ ciśnienie wtrysku i ciśnienie docisku, aby zapewnić właściwe upakowanie
- Zwiększ rozmiar bramki lub zmień jej położenie
- Przeprojektuj część tak, aby miała bardziej jednolitą grubość ścianek, a żebra i występy nie przekraczały 60% grubości nominalnej
Jak wybrać odpowiednie wykończenie powierzchni dla części formowanej wtryskowo?
Dopasowanie wykończenia powierzchni do wymagań produktu
Końcowe zastosowanie produktu determinuje opcje wykończenia powierzchni. W przypadku przedmiotów wymagających wysokiej estetyki, takich jak produkty konsumenckie, konieczne może być wykończenie błyszczące. Z kolei części przemysłowe mogą skorzystać z wykończeń teksturowanych, aby poprawić chwyt lub przyczepność farby. Zakończenia SPI (Normy Society of the Plastics Industry), takie jak SPI A-2, są często używane, gdy potrzebny jest wysoki połysk, natomiast wykończenie SPI C-1 może wystarczyć w przypadku komponentów niekosmetycznych.
Kąt zanurzenia
Włączenie odpowiedniego kąta pochylenia do projektu części jest nie do negocjacji, aby zapewnić właściwe uwalnianie z formy. Bardziej stromy kąt pochylenia ułatwi wyjmowanie z formy, co może umożliwić użycie bardziej agresywnych tekstur bez ryzyka naruszenia integralności części.
Materiał do formowania
Wybrany materiał formujący wpływa na osiągalne wykończenie powierzchni. Twardsze tworzywa sztuczne mogą osiągnąć wyższy poziom połysku, podczas gdy miększe materiały mogą wymagać innego podejścia, aby osiągnąć podobne efekty. Projektanci części muszą zrozumieć, w jaki sposób materiał oddziałuje z wykończeniem, aby osiągnąć pożądaną jakość.
Koszt narzędzi
Wyższe poziomy wykończenia powierzchni podnoszą koszty narzędzi ze względu na zwiększony czas obróbki i polerowania. Projektanci produktów muszą zrównoważyć wymagania estetyczne z wykonalnością ekonomiczną, pamiętając, że niektóre wykończenia wymagają bardziej skomplikowanych i pracochłonnych procesów narzędziowych.
Materiał narzędzia formującego
Materiał narzędzia formującego decyduje o jego trwałości i poziomie szczegółowości, jaki może przekazać. W przypadku długich serii produkcyjnych lub bardzo szczegółowych wykończeń korzystna jest wytrzymała stal narzędziowa. W scenariuszach, w których oszczędności kosztów są najważniejsze, można użyć form aluminiowych, z zastrzeżeniem, że mogą się one zużywać szybciej lub nie osiągać takiego samego poziomu szczegółowości jak stal.